O πιο σύντομος δρόμος για την κάθαρση της καρδιάς από τα πάθη

Αν ενεργείς με αποφασιστικότητα και χωρίς να λυπάσαι τον εαυτό σου, όπως είπαμε, σύντομα θα δεις τον καρπό: Η καρδιά σου θα γίνει γαλήνια και μια θεία χαρά θ’ αρχίσει ν’ ακτινοβολεί μέσα της. Για τι είναι ταραγμένη η καρδιά; Επειδή τη βασανίζουν τα πάθη. Καθάρισε την από τα πάθη, λοιπόν, και θ’ αποκτήσει ειρήνη.

Κάποιος από τους πατέρες παρομοιάζει την καρδιά με λάκκο γεμάτο φίδια. Φίδια είναι τα πάθη. Όταν ένα πάθος ξεπροβάλλει από την καρδιά, είναι σαν ένα φίδι που βγάζει το κεφάλι του από το λάκκο. Μόλις, λοιπόν, το βγάλει, χτύπα το στο όνομα του Χριστού. Αμέσως θα τραβηχθεί πίσω. Μόλις ξεπροβάλει άλλο, χτύπα το κι αυτό. Χτύπα τα όλα. Δίνε αλλεπάλληλα, αναρίθμητα χτυπήματα σ’ αυτά τα φίδια, τα πάθη, ώσπου να μη σηκώνουν πια κεφάλι, ώσπου ν’ αφανιστούν εντελώς. Όμως τα φίδια πεθαίνουν και αν φράξεις το φιδόλακκο ή δεν τα τρέφεις. Έτσι και τα πάθη σβήνουν αν δεν τα τρέφεις με τη συμπάθεια σου, αν δηλαδή δεν έλκεσαι απ’ αυτά, αλλ’ απεναντίας τα δηλητηριάζεις με το θυμό μόλις εμφανίζονται.

Να ποιος είναι ο πιο σύντομος δρόμος για την κάθαρση της καρδιάς από τα πάθη. Αυτόν το δρόμο τράβηξε κι εσύ, αν έχεις αγαπήσει, όπως πιστεύω, την καρδιακή καθαρότητα. Διαφορετικά, τα πάθη θα παραμείνουν στην καρδιά σου. Μπορεί, βέβαια, η εξωτερική συμπεριφορά σου να είναι άψογη, η καρδιά σου όμως θα παραμείνει εμπαθής. Και με τέτοια καρδιά ποτέ δεν θ’ αντικρύσεις τον Κύριο. «Μακάριοι είναι όσοι έχουν καθαρή καρδιά, γιατί αυτοί θα δουν το πρόσωπο του Θεού» (Ματθ. 5:8).

 

Οσίου Θεοφάνη του εγκλείστου
Ο δρόμος της ζωής. (Γράμματα σε μια ψυχή).
Ιερά Μονή Παρακλήτου, Ωρωπός Αττικής 2020, έκδοση 6η