Όσο δεν ζεις πνευματικά, μην περιμένεις ευτυχία

Όποιος ζει για τον Θεό, έχει ένα πνεύμα θείου φόβου και ευλάβειας. Όποιος ζει για τον εαυτό του, έχει ένα πνεύμα αυτάρεσκο, εγωιστικό, φίλαυτο, σαρκικό. Και όποιος ζει για τον κόσμο, έχει ένα πνεύμα φιλόκοσμο και μάταιο. Κρίνοντας απ’ αυτά τα γενικά χαρακτηριστικά, βρες τι πνεύμα υπάρχει μέσα σου.

Συνήθως στις γιορτές εύχονται ευτυχία. Ευτυχία, λοιπόν, σου εύχομαι κι εγώ. Γιατί, όμως, κάνουμε αυτή την ευχή; Είναι αλήθεια ότι κανένας μέχρι σήμερα δεν έχει καθορίσει με σαφήνεια και ακρίβεια το τι είναι ευτυχία και το ποιος είναι πραγματικά ευτυχισμένος. Θαρρώ πως ευτυχισμένος είναι όποιος νιώθει έτσι. Όταν, λοιπόν, σου εύχομαι ευτυχία, αυτό ακριβώς εύχομαι: Να νιώθεις πάντα ευτυχισμένη! Και επειδή οι άνθρωποι έχουν τόσο διαφορετικές επιθυμίες, τόσο διαφορετικά γούστα και, συνακόλουθα, τόσο διαφορετικές απόψεις για την ευτυχία, που μπερδεύεται κανείς για τα καλά, σου ξεκαθαρίζω δίχως περιστροφές: Όσο δεν ζεις πνευματικά, μην περιμένεις ευτυχία.

Η διανοητική και σαρκική ζωή, όταν οι συνθήκες είναι ευνοϊκές, δίνουν κάτι σαν ευτυχία.

Μα δεν πρόκειται παρά για μια φευγαλέα και απατηλή γεύση ευτυχίας, που γρήγορα χάνεται. Πέρα απ’ αυτό, όταν η διανοητικότητα και η σαρκικότητα κυριαρχούν στον άνθρωπο, τότε η ψυχή και το σώμα ταράζονται από εμπαθείς λογισμούς, επιθυμίες και συναισθήματα. Το δηλητήριο των παθών δηλητηριάζει τον άνθρωπο, όπως το αφιόνι, αλλά τον κάνει να ξεχνά πρόσκαιρα τη δυστυχία του, όπως πάλι το αφιόνι. Η πνευματική ζωή, απεναντίας, απαλλάσσει τον άνθρωπο από τα πάθη, του προσφέρει τις ευλογίες του πνεύματος και τον κάνει αληθινά και ολοκληρωτικά ευτυχισμένο.

Όσιος Θεοφάνης ο Έγκλειστος

 

Από το βιβλίο: Πνευματική Ανθολογία από τους βίους και τους λόγους των Αγίων της Ρωσίας.